Skip to Main Content

Betrouwbare bronnen vinden in tijden van AI: Beoordelingscriteria

Checklist beoordelen Generatieve AI content

Controleer de output van een AI-tool op onderstaande punten. Klik op de tabbladen voor meer informatie.

  1. Is de output relevant?
  2. Is de output controleerbaar?
  3. Kloppen de feiten?
  4. Zijn er meerdere perspectieven?
  5. Is het jouw eigen tekst geworden?

 

 

Met deze vijf stappen volg je de checklist generatieve AI content die gedeeld is op Edusources.

Is de output relevant?

Pas je prompt aan of vraag door.

  • Geeft het antwoord op je vraag?
  • Gaat het diep genoeg in op het onderwerp?
  • Is de vorm passend (structuur, taal)?

Is de output controleerbaar?

Zoek betrouwbare bronnen (op basis van een eerste inhoudelijke inschatting), verwijs correct.

  • Is de output onderbouwd met voldoende en betrouwbare bronnen? (bijv. CRAAP checklist)
  • Verwijst de tekst op een traceerbare manier naar bronnen (auteur, titel, URL)?
  • Komt de inhoud overeen met wat er in de genoemde bron staat?

Kloppen de feiten?

Vergelijk inhoud met (eventueel extra) betrouwbare bronnen, pas aan.

  • Kloppen cijfers, namen, data en gebeurtenissen?
  • Is de inhoud juist weergegeven volgens de bron?
  • Geen hallucinaties, verdraaiingen of ongefundeerde claims?

 

 

Zijn er meerdere perspectieven?

Vergelijk inhoud met (eventueel extra) betrouwbare bronnen met uiteenlopende perspectieven, pas aan.

  • Zijn alle aspecten volledig beantwoord?
  • Zijn er meerdere perspectieven aanwezig?
  • Is de informatie objectief?

Is het jouw eigen tekst geworden?

Herschrijf, voeg ook eigen ideeën toe.

  • Neem je verantwoordelijkheid voor het eindresultaat met GenAI als hulpmiddel?
  • Heb je bewust gekozen wat je wel of niet overneemt in je tekst?
  • Laat je in je tekst zien wat je hebt geleerd, bijvoorbeeld via keuzes, reflectie of onderbouwing?

 

Werkvorm

Laat studenten een identieke vraag stellen in een AI-tool zoals Perplexity.

Voorbeeldvraag: Hoe kan ik AI gebruiken voor mijn onderzoek?

Laat studenten de resultaten met elkaar vergelijken.

Vervolgens laat je hen een basic factcheck doen. Kies één van de genoemde bronnen en kijk of die verwijzing klopt. Hoe wordt bron overgenomen (citaat, parafrase)?

Hoe ontdek je nepnieuws

De stappen op de poster (IFLA, 2017) kunnen je helpen om te beoordelen of je te maken hebt met nepnieuws. Klik op de afbeelding voor een grote versie van de poster.

Tools

Beoordelingscriteria algemeen

Voor het beoordelen van diverse bronnen worden hieronder een aantal criteria genoemd.

Quote

"Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan!"

"Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan!" Niet gezegd door Pippi Langkous.

"This quote is widely available and is often assumed to be said by Pippi Longstocking, but Astrid Lindgren did not write it and there is no known source reference to it." Bron: https://www.astridlindgren.com/nl/faq (onder het kopje "Misquotes")

Prince William

Hoe betrouwbaar is AI-content?

Bekijk eens één van deze websites.
Bij de ene vergelijk je een echte foto met een AI-gegenereerde foto. Welk gezicht is echt? 
Bij de andere kijk je juist naar gegenereerde tekst. Hoe moeilijk is dat?

Bibliotheek - Betrouwbaarheid