Techniek (ABE, AEA, AIM, ATBC): informatievaardigheden voor gevorderden: Kernbegrippen bedenken

Inleiding

 Zoektermen filmpje

Als het goed is heb je bij het vorige hoofdstuk één of meerdere vragen bedacht waarin meestal 3 kernbegrippen (onderwerp,doelgroep, proces) staan.
Bij de drie kernbegrippen uit je zoekvraag bedenk je zoektermen.

Voor het bepalen van je zoektermen kun je o.a. gebruik maken van woordenboeken, trefwoordenlijsten uit de bibliotheekcatalogus en internet.Verder kun je nadenken over varianten van je zoektermen, zoals synoniemen, enkelvoud- en meervoudsvormen, spellingsvarianten, afkortingen of voluit geschreven, verwante termen, bredere (meer algemenere) en nauwere (meer specifiekere) termen. Maar ook Engelstalige termen, omdat veel databanken Engelstalig zijn.

Tips voor het bedenken van kernbegrippen/zoektermen

1. Welke trefwoorden komen als eerste in je op wanneer je aan je onderwerp denkt? Noteer deze.
2. Gebruik Wikipedia, vakmatige encyclopedieën en reeds gevonden literatuur om de belangrijkste begrippen bij een onderwerp te achterhalen.
3. Denk "in termen van" het te vinden stuk: bedenk hoe datgene wat je zoekt, verwoord zal zijn (en in welke taal het staat) in het stuk dat je hoopt te vinden.
4. Denk aan de verschillende soorten zoektermen: synoniemen, vertalingen, bredere en smallere termen, afkortingen etc..
5. Corrigeer je zoektermen een paar keer naar aanleiding van wat je ziet in de zoekresultaten. Zo krijg je een grotere 'vangst' en minder 'bij-vangst' van niet-relevante stukken.
6. Maak gebruik van hulpmiddelen die in veel zoeksystemen beschikbaar zijn (suggesties, indextermen, thesaurus e.d.)

Voor meer informatie over zoektermen zie deze pagina van de Universiteit Utrecht  

Zoekschema

Uitgaande van een eerste zoekterm kun je meer termen bedenken door het onderstaande schema zo ver als mogelijk in te vullen. Met woordvarianten wordt bedoeld enkelvoud/meervoud, zelfstandig/bijvoeglijk gebruikt en werkwoordsvervoegingen, bijvoorbeeld: duurzaam, duurzame, duurzaamheid, verduurzamen. En dan heb je ook nog afkortingen (HR-ketel/Hoogrendementsketel). Er zijn geen zoekmachines die automatisch op al deze varianten zoeken.

Zoekvraag: Hoe is het gebruik van duurzame energie in de gemeente Arnhem?

Los van al deze termen die samenhangen met je hoofdterm kun je ook nog termen bedenken die op een of andere manier je onderwerp verder inkaderen:

• personen of organisaties die iets met je onderwerp te maken hebben
• termen die een precisering in de tijd, ruimte (periodes, eeuwen, plaatsnamen, landen) aanduiden
• termen die een bepaalde wetenschappelijke benadering, stroming of methode aanduiden

Zoektermen bedacht en in een schema geplaatst? Ga dan naar Publicatietype bepalen